2008-07-27 ‘n Gedagte Draadloos_01
2008-07-27 ‘n Gedagte Draadloos_01
Witbank. Gewoonlik is dié een van die min plekke in die dorp waar dit stil … um … rustig is, maar ek is nie in ʼn dorp nie. ʼn Emmer water hou die deur toe, eintlik baie handig, want sodra alles verby is kan jy sommer dadelik jou hande was. Die hele spoelaksie berus by goeie beplanning en koördinasie, want anders as die geriewe wat jy ken het hy nie ʼn klein reservoir met ʼn handvatsel wat water ontketen en jou soos ʼn laaste sug verlos nie.
Die gehuggies dwerg onder die reuse bene van die bos, eintlik stelte wat die blare kombers daar bó hou. Hier en daar skelm ʼn ranker op vir ʼn bietjie son, verder hou die bos hom vir homself. Eers na die derde dag sink die stilte in jou siel in en kom jy agter dat dit nie omgee waar jy gaan nie, dis rustig.
Met die leë emmer terug op sy plek besef ek dat dit seker een van die meer luukse geriewe was wat ek al in ‘donker Afrika’ gebruik het. Buite omhels ek weer my geliefde in haar kinders wat rooistofpadstap, fietsry en ou manne wat streepsakke houtskool dra. Wit tande. Bon tarde! Sy hande lig in respek wat ek antwoord met myne sommer so in die verbyloop. Obrigado!
Plekke het ʼn manier om hulle eie merk in ons geheue-vaandels te maak en soos ons deur hulle dink wapper die vreugde wat ons daar beleef het. So, hoe kan ek nou vir jou wat nog nie in Mosambiek was, ʼn opvou vlerk tussen letters versteek waarmee jy die vlug kan baan? En jy? Waarmee sal jy my beur op die toere waar jou foto’s megastrukture van gevorderde samelewings postuur?
Nietemin gaan ek probeer.
So in die naeltjie van Mosambiek teen die een sy van ʼn plantasie wat homself bos hou, vind ʼn gemeenskappie sy herd. Haar kinders se klere is soms minder as heel en magies duin onder hempies uit. Ja, ʼn snotstrepie is daar ook en die ogies glinster sku sou jy vir ʼn oomblik stop om die wêreld in hulle te sien.
Met hierdie uitreik was dit meer van ʼn reis, ʼn ontdekkingstog waar Afrika my kom soek het. Soms kan mens net iets soek sou jy weet wat dit is en ek het nie altyd geweet nie, maar deur die hele tog is dit meer asof iets my kom vind het en dus van die begin af geweet het wat gesoek word. Dis seker ook so met die dinge wat ons glo, het ons ooit regtig geweet wat ons soek, wat ons gaan kry? Tog voel ek al meer gevind in die proses waar ek ontdek dat dit waarvoor ek gesoek het nie naastenby dit was wat ek wou hê nie. Dat dit wat ek gekry het eintlik dit was wat ek nodig gehad het …
Vir iets soos agt jaar jaag die begeerte met wispelturige verlange my om die buurland te kom besoek. Soek. Toe ek meteens een oggend net na ses deur die waas van ʼn nag se bus die grensdraad tussen ‘ons’ en ‘hulle’ sien, was ek alles behalwe weggeblaas. Maar soos die verkopers in die vroegoggend deur die voertuie sypel en hulle ware wou verkwansel kom sluip ʼn land in my hart in.
Ritmies in die wieg so tussen gehuggies, bouvalle en slaggate deur spoel die kleure deur die ruite en skud en dans ons met dit tot ons saam met die kinders langs die bus hardloop en lag. Plantasies palmbome swaai heupe soms so ver soos die horison en vir iets soos R3 koop ons botteltjie-coke, van daai met die regte blik doppie.
Die uitreik deel maklik in twee, bos en see. In die bos het die span help bou en grawe aan wat ook al nodig was en so tussendeur hare laat vleg en by krane gou met die inwoners gesels. Kleuters op die heup en klam handjies om die nek het Afrika alles gedoen om harte te verower. Dit het gewerk. Tog gaan dit oor meer as dit. Die Afrika waarvandaan ons kom is soms ook donker, en in die hande wat bone en pap voorsit met die legendariese happie of twee sand, kry ons ʼn liefde wat verby taal of kleur reik.
ʼn Liefde wat waterkloofdollars nie kan koop nie en ʼn liefde wat nie vigs gee nie. ʼn Liefde wat verder as ons teologiese verwarring strek en diep in jou hart kom troon soek.
So vinnig gaan ons ongenaakbaar deur die lewe en as dinge te erg raak smeer ons nog ʼn lagie shatterprufe tint aan die ruite. Bly net buite! Ons soek nie meer nie en is eintlik bang as daar na ons gesoek word. Iewers het ons geleer dat arms daar is om jou op jou afstand van my af te hou.
My voetstappe kou rice-crispies in die gruis langs die grootpad. Ek kyk op.
Ek is alleen. Ek is nie bang nie.
ʼn Trossie huisies begroet my met kinders wat skamerig naderkom om ondersoek in te stel. Gebare-vra ek of ʼn paar fotos in orde is, ʼn soortvan-ja kom deur en die wat nie wou nie het gou iets in die huis gaan soek. Later het ʼn steenbouer my eintlik kom vra om sy onderneming af te neem. ʼn Gat en torinkieoond daarby herinner hy my aan van die ‘hooggeplaastes’ wat ek al afgeneem het, baie beïndruk met sy eie idee al verstaan niemand wat hy daarmee wil doen nie …
Ek kan nie sê of ek in die bos of by die see gevind is nie, dalk op die bus?
Eintlik hou ek nie eens van die see nie. Was dit nie vir ʼn bietjie verspottigheid nie het ek seker ook nie eens geswem nie.
(ʼn Paar mane het die een aand in die branders gedraai … hie-hie …)
Terug by die punt: Tofo sal my weer by die see uit vrye wil kan kry.
Seker meer te danke aan die atmosfeer as die uitsig oor die dam …
Amper ʼn duisend woorde later kort ek nog kryte vir dié prentjie. Soek. Ontdek ek nog my eie ontdekking. Hoe sal ek dan Mosambiek in die verbygaan beskryf? Hou op om die boeke te lees en gaan sien die plek! Kom dan terug en lees weer. Net om te sien wat jy dalk die eerste keer gemis het. Gaan weer. Herhaal prosedure.
Dan, dink ek, is jy gevind.
Kan ons na al die lees, dit wat ons gedink het ons soek, los, of selfs gedink het ons gaan kry – vergeet – en net die Man ontmoet vir wie Hy is.
Ek sien meer uit daarna om terug te gaan as in agt jaar om net te gáán.
—
ʼn Hele generasie het die Man wat daagliks tussen hulle was gesoek, terwyl Hy hulle eintlik deur die kruis wou vind …
Wat is erger: niemand wat jou vind nie, of niemand na jou soek nie … ek het gehoor van Iemand wat 99 sal los om een te soek tot Hy hom vind …
die Moukissie 